PLENUM QARARÍ ORÍNLARDA TÚSINDIRILMEKTE

INSAN HUQÍQLARÍ-JOQARÍ QÁDRIYAT

Mámleketimizde erkin puqaralıq jámiyetin dúziw hám demokratik huqıqıy mámleket qurıw jolında qatar huqıqıy reformalar ámelge asırılmaqta. Bul reformalardıń ámelge asırıwdan tiykarǵı maqset insan huqıq hám erkinliklerin támiyinlewden ibarat.

Ózbekstan Respublikası insan huqıqları hám erkinliklerin támiiynlewde dúnya arenasında hám óz ornına iye. Atap aytqanda, Ózbekstan insan huqıqları boyınsha 70 tiykarǵı hújjetke qosılǵan hám BMSh tárepinen qabıl etilgen 10 xalıqaralıq shártnamanıń tikkeley qatnasıwshısı esaplanadı.

Ótkizilgen reformalar nátiyjesinde jaqın ótken dáwirde insan qádiri tiklendi. Sóz erkinligi, baspasóz erkinligi salasında tosıqlar saplastırıldı. Nahaq ayıplanǵanlar aqlanbaqta. Sud-huqıq reformaları ámelge asırılıp, qıynawǵa salıw, jaza múddetin jasalma ráwishte uzayttırıwǵa shek qoyıldı.

Atap aytqanda, 2023-jıl 30-aprel kúni ótkizilgen referendumında ulıwmaxalıqlıq dawıs beriw arqalı qabıl qılınǵan jańa redakciyadaǵı Ózbekstan Respublikası konstituciyasında hám insan, onıń huqıq xám máplerin támiynlew eń joqarı qádriyat sıpatında qaralǵan.

Atap aytqanda, konstituciyanıń 26-statyasında insannıń abırayı, hám qádir-qımbatı, qol qatılmaslıǵı, hesh nárse olardı kemsitiw ushın tiykar bolıwı múmkin emesligi, hesh kim qıynawǵa salınıwı, zorlıqqa, basqa ayawsız, insanıylıqqa qarsı yaki insan qadir-qımbatın kemsitiwshi qarım-qatnasqa yamasa jazaǵa duwshar etiliwi múmkin emesligi belgilengen.

Konstituciyamızdıń 27-statyasında hár kim erkinlik hám qol qatılmaslıq huqıqına iye ekenligi, hesh kim nızamǵa tiykarlanbaǵan halda qamaqqa alınıwı, irkiliwi, qamaqta saqlanıwı yaki onıń azatlıǵı basqasha tárizde shekleniwi múmkin emesligi, qamaqqa alıwǵa hám qamaqta saqlawǵa tek gana sudtıń qararına kóre jol qoyılıwı, shaxs sudtıń qararısız qırıq segiz saattan artıq múddet uslap turılıwı múmkin emesligi, shaxstı irkiwde oǵan túsinerli tilde onıń huqıqları hám uslap turılıwı tiykarları túsindiriliwi shártligi belgilengen.

Tap usınday konstituciyamızdıń 28-statyasına kóre, jınayat islegenlikte ayıplanıp atırǵan shaxs onıń ayıbı nızamda názerde tutılǵan tártipte ashıq sud dodalawı jolı menen sıpatlanbaǵansha hám sudtıń nızamlı kúshine kirgen húkimi menen anıqlanbaǵansha ayıpsız dep esaplanadı.

Ayıplanıwshıǵa ózin qorǵaw ushın barlıq imkániyatlar támiiynlenedi.

Gúmán qılınıwshı, ayıplanıwshı yaki sudlanıwshı óziniń ayıpsızlıǵın sıpatlawı shárt emes hám qálegen waqıtta indemey qalıw huqıqınan paydalanıwı múmkin.
Hesh kim ózine yaki jaqın tuwısqanına qarsı gúwalıq beriwge májbúr emes.

Eger shaxstıń óz ayıbın tán alǵanlıǵı oǵan qarsı birden-bir dáliyl bolsa ol ayıpker dep tabılıwı yaki jazaǵa tartılıwı múmkin emes.

Shaxstıń sudlanǵanlıǵı hám bunnan kelip shıǵatuǵın huqıqıy aqıbetler onıń tuwısqanlarınıń huqıqların sheklew ushın tiykar bolıwı múmkin emes.

Juwmaqlap aytqanda, puqaralardıń huqıq hám erkinliklerin támiiynlewdegi bul sıyaqlı reformalardıń ámelge asırılıwı sud-tergew iskerligi dawamında olardıń qıynaqqa salınıwı hámde insan qádir-qımbatınıń qádirin kemsitiwshi basqasha tárizdegi basımlardı aldın alıwda áhmiyetli faktor bolıp esaplanadı.

Baxtiyar TÓREBAEV,
Puqaralıq isleri boyınsha Shımbay rayonlararalıq sudınıń baslıǵı

TUWISQANLAR HÁM BASQA SHAXSLARDIŃ ALIMENT MINNETLEMELERI

Ózbekstan Respublikası Konstituciyasınıń 77, 80-statyalarına kóre, ata-analar hám olardıń ornın basıwshı shaxslar óz perzentlerin erjetkenge shekem baǵıwı, olardıń tárbiyası, tálim alıwı, salamat, tolıq hám hár tárepleme ósiwi boyınsha ǵamxorlıq etiwge minnetli bolsa, erjetken miynetke jaramlı perzentler óz ata-anaları haqqında ǵamxorlıq etiwge minnetli bolıp tabıladı.

Ózbekstan Respublikası Shańaraq kodeksinde názerde tutılǵan támiynat beriw minnetlemeleri haqkında shártler bar bolsa, erjetpegen, sonday-aq erjetken miynetke jaramsız, járdemge mútáj shaxslarǵa támiynat beriw minnetlemesi sud tárepinen olardıń tuwısqanları: atası, kempir apası, aqlıǵı, áǵa- inisi, apa-sińli, sonday-aq ógey ata hám ógey ana, ógey ul hám ógey qız, turaqlı tárbiyada bolǵan shaxslar moynına júkletiliwi múmkin.

Ata-anası joq bolǵan yaki olardan támiynat ala almaytuǵın erjetpegen aqlıqlarına támiynat beriw minnetlemesi jeterli qárejetke iye bolǵan ata hám kempir apası moynına júkletiliw múmkin. Erjetken miynetke jaramsız, járdemge mútáj aqlıqlardıń ata-anası, eri yaki hayalı (burınǵı eri yaki hayalı) hám erjetken miynetke jaramlı bolǵan balaları bolmasa yamasa olardan támiynat ushın qárejet ala almasa, olarǵa qarata hám bul májbúriyat ata hám kempir apanıń moynına júkletiliwi múmkin.

Al, ózleriniń erjetken balalarınan yamasa eri yaki hayalınan (burınǵı eri yaki hayalınan) támiynat ala almaytuǵın miynetke jaramsız, járdemge mútáj ata hám kempir apaǵa támiynat beriw minnetlemesi jeterli qárejetke iye bolǵan erjetken miynetke jaramlı aqlıqları moynına júkletiliwi múmkin.

Ata-anası joq bolǵan yaki olardan támiynat ala almaytuǵın erjetpegen áǵa- inisi  hám apa-sińlilerge támiynat beriw minnetlemesi jeterli qárejetke iye bolǵan áǵa- inisi hám apa-sińliler moynına júkletiliwi múmkin. Erjetken miynetke jaramsız, járdemge mútáj áǵa- inisi hám apa-sińlilerdiń ata-anası, eri yaki hayalı (burınǵı eri yaki hayalı) hám erjetken miynetke jaramlı balaları bolmasa yamasa olardan támiynat ushın qárejet ala almasa, olarǵa qarata hám usı minnetleme áke-úke hám ap-sińlilerdiń moynına júkletiliwi múmkin.

Miynetke jaramsız, járdemge mútáj er yaki hayal (burınǵı eri yaki hayalı) yaki erjetken miynetke jaramlı balaları bolmaǵan yamasa olardan támiynat ushın qárejet ala almaytuǵın, ámelde olardı tárbiyalaǵanlarǵa támiynat beriw minnetlemesi olardıń turaqlı tárbiyası hám támiynatında bolǵan shaxslar moynına júkletiliwi múmkin. Bunday minnetleme qáwenderlikte (ǵamxorlıqta) turǵan shaxslar moynına júkletilmeydi.  Sud tárbiyadaǵa bolǵanlardı, eger olar tárbiyashılardıń tárbiyası hám támiynatında bes jıldan kem turǵan bolsa, usıǵan tiykar kórsetilgen minnetlemeden azat etiliwi múmkin.

Ógey ata hám ógey ananıń tárbiyasında yaki támiynatında bolǵan erjetpegen ógey perzentlerdiń ata-anası joq bolsa yamasa óz ata-anasınan jeterli qárejet ala almay atırǵan bolsa, olarǵa támiynat beriw minnetlemesi ógey ata hám ógey ananıń moynına júkletiliwi múmkin. Sonday-aq, miynetke jaramsız, járdemge mútáj ógey ata hám ógey ananıń ata-anası, eri yaki zayıbı (burınǵı eri yaki zayıbı) yaki erjetken miynetke jaramlı balaları bolmasa yamasa olardan támiynat ushın kárejet ala almasa, olarǵa támiynat beriw minnetlemesi ógey perzentler moynına júkletiliwi múmkin. Eger ógey perzentlerdi ógey ata hám ógey ana bes jıldan kem waqıt dawamında tárbiyalaǵan hám támiynat bergen bolsa, sonday-aq olar óz minnetlemelerin lazım dárejede orınlamaǵan bolsa, sud ógey perzentlerdi ógey ata-anasına támiynat beriw minnetlemesinen azat etiwge haqılı bolıp tabıladı.

Tuwısqanlar ham basqa shaxslardan erjetpegen balalar ushın, sonday-aq erjetken miynetke jaramsız, járdemge mútáj shaxslar támiynatı ushın óndiriletuǵın alimenttiń muǵdarı sud tárepinen aliment óndirilip atırǵan shaxstıń hám aliment alıp atırǵan shaxstıń materiallıq hám shańaraqlıq jaǵdayın esapqa alıp, hár ayda pul menen tólenetuǵın belgilengen summada óndiriledi. Aliment muǵdarın belgilewde, talap aliment tólewi shárt bolǵan shaxslardıń barlıǵına yamasa olardıń ayırımlarına yaki tek ǵana birewine qaratılǵan bolıwına karamastan, áne sol shaxslar esapqa alınadı.

Saodat QAYIPNAZAROVA,

Qaraqalpaqstan Respublikası sudınıń puqaralıq isleri boyınsha sudyası                                                                  

JÍNAYAT ISLERI BOYÍNSHA SUDLARǴA TERGEW SUDYASÍ LAWAZÍMÍ ENGIZILEDI

Elimizde insan huqıqların qorǵaw sistemasın «Insan qádri ushın» principi tiykarında jańa basqıshqa kóteriw, sud hámde huqıqtı qorǵaw uyımlarınıń iskerliginde shaxstıń huqıq hám erkinlikleriniń qorǵalıwın kúsheyttiriw, sonday-aq, xalıqtıń huqıqtı qorǵaw uyımlarına bolǵan isenimin bekkemlewge qaratılǵan keń kólemli isler ámelge asırılmaqta.

Ózbekstan Respublikası Prezidenti tárepinen 2024-jıl 10-iyun kúni «Operativ-izlew hám tergew jumısında shaxstıń huqıqları menen erkinliklerin isenimli qorǵaw kepilliklerin jáne de kúsheytiw ilajları haqqında»ǵı PF-89-sanlı pármanı qabıl etildi.

Bul Pármanǵa muwapıq, 2025-jıl 1-yanvardan baslap jınayat isleri boyınsha rayonlıq, qalalıq sudlarda tergew sudyası lawazımı engiziledi, jınayat isleri boyınsha sudqa shekemgi is júrgiziw dáwirinde processuallıq qararlarǵa sankciya beriw máselesi jınayat isleri boyınsha rayonlıq, qalalıq sudlarında óz aldına sudyalar – tergew sudyaları tárepinen kórip shıǵılıw tártibi engiziledi.

Sonday-aq, jınayat isleri boyınsha sudqa shekemgi is júrgiziw dáwirinde tergew sudyası tárepinen processuallıq qararlarǵa berilgen sankciyalar tek ǵana apellyaciya instanciyasında Qaraqalpaqstan Respublikası sudı, wálayatlar hám Tashkent qalası sudları, Ózbekstan Respublikası áskeriy sudı tárepinen jeke tártipte qayta kórip shıǵılıw tártibi belgilendi.

Tergew sudyalarına hákimshilik huqıqbuzarlıqlar haqqındaǵı islerdi kórip shıǵıw wákilligi beriledi.

Tergew sudyaları tárepinen kórip shıǵılatuǵın hákimshilik huqıqbuzarlıq haqqındaǵı islerdi joqarı instanciyalarda qayta kórip shıǵıwdıń ámeldegi tártibi saqlap qalınadı.

Janat AYMAǴANBETOVA,

Qaraqalpaqstan Respublikası hákimshilik sudı sudyası

QARAQALPAQSTAN REPUBLIKASI SUDLARINIŃ 2024-2026 JILLARǴA MÓLSHERLENGEN JAŃA JÁMÁÁTLIK SHÁRTNAMASI TASTIYIQLANDÍ

Búgin Qaraqalpaqstan Respublikası sudında ulıwma yurisdikciya sudları hám hákimshilik sudlarınıń barlıq sudyaları hám sud xızmetkerleriniń qatnasıwında miynet jámáátiniń ulıwma májilisi videokoferenc baylanıs rejiminde ótkerildi.

Onda kún tártibindegi tiykarǵı másele Qaraqalpaqstan Respublikası sudınıń 2021-2023 jıllarǵa mólsherlengen jámáátlik shártnaması boyınsha islengen jumıslar haqqındaǵı esabatlardı tıńlaw hám Qaraqalpaqstan Republikası sudlarınıń 2024-2026 jıllarǵa belgilengen jańa jámáátlik shártnamasın tastıyqlawdan ibarat boldı.

Májilisti Qaraqalpaqstan Respublikası sudı baslıǵı K.Tarixov kiris sózi menen ashtı hám kún tártibindegi másele boyınsha sózge shıǵıp, aldınǵı Qaraqalpaqstan Respublikası sudınıń 2021-2023 jıllarǵa mólsherlengen jámáátlik shártnamasınıń múddeti pitkenligin, sonday-aq bul arada Ózbekstan Respublikası Miynet kodeksi jańa redakciyada qabıl etilip, miynet nızamshılıǵına bir qatar ózgeris hám qosımshalar kirgizilgenligin, sonlıqtan da jańa jámáátlik shártnamanı dúziw zárúrligi payda bolǵanlıǵın aytıp ótti.

Bunnan soń, Qaraqalpaqstan Respublikası sudlarınıń kásiplik awqamı komiteti baslıǵı Z.Babadjanovanıń aldınǵı jámáátlik shártnama boyınsha bir qansha jumıslar ámelge asırılǵanlıǵın, miynet iskerligi dawamında jámáátlik shártnamaǵa tolıq ámel etilgenligin, jámáátlik shártnamaǵa qayshı keletuǵın waqıyalar bolmaǵanlıǵın hámde islengen jumıslar boyınsha esabat bayanatı tıńlandı.

Esabatlar tolıq tıńlanıp bolınǵannan soń, basshılıq etiwshi Qaraqalpaqstan Republikası sudlarınıń 2024-2026 jıllarǵa mólsherlengen jámáátlik shártnaması joybarı táreplerge usınılǵanlıǵın hámde tiyisli tártipke kórip shıǵılǵanlıǵın bildirip, jámáátlik shártnama boyınsha májilis qatnasıwshılarınıń pikir hám usınısların tıńlap, jańa jámáátlik shártnaması joybarın dawısqa qoydı.

Miynet jámááti tolıq dawıs beriw jolı menen  jańa jámáátlik shártnamasın tastıyıqladı.

QARAÓZEK RAYONÍNDA KÓSHPELI QABÍLLAW ÓTKERILDI

Búgin Qaraqalpaqstan Respublikası hákimshilik sudınıń baslıǵı A.Nurlipesov hám Qaraqalpaqstan Respublikası sudı baslıǵınıń orınbasarı A.Kerimbaev tárepinen Qaraózek rayonında kóshpeli qabıllaw ótkerildi. Onda puqaralardıń sud-huqıq tarawına baylanıslı murájatları tıńlandı. 

Qabıllawda puqaralar jınayat, puqaralıq hám hákimshilik isleri boyınsha óz máseleleri menen múrájatların bildirdi. Sonday-aq, qabıllaw barısında probaciya esabında jaza ótep atırǵan 2 shaxstıń jazadan múddetinen aldın shártli azat etiw boyınsha múrájatı qabıllanıp, usı jerdiń ózinde jınayat isleri boyınsha Qaraózek rayonı sudı baslıǵı R.Kaukıshev tárepinen ashıq kóshpeli sud májilisi ótkerildi. Nátiyjede Qaraózek rayonı ishki isler bólimi jámiyetlik qáwipsizlik xızmeti probaciya toparı esabında turıp jaza múddetin ótep atırǵan 2 shaxstıń jaza ótew dáwirinde islegen jınayatınan shın kewilden pushayman bolıp, miynetke hadal múnásibette bolǵanlıǵı esapqa alınıp, Ózbekstan Respublikası Jınayat K   odeksiniń 73-statyasına tiykar jazadan múddetinen aldın shártli túrde azat etilip, múrájatları qanaatlandırıldı.

JÁMIYETTE JÚRIS-TURÍS QAǴÍYDALARÍN BUZǴAN ShAXSLARǴA HÁKIMShILIK QAMAQ JAZASÍ TAYÍNLANDÍ

Hár bir insan – jámiyetlik orınlarda artıqsha háreketlerdi islewden, orınsız sɵzlerdi sóylewden saqlanıwı, sonday-aq, ádep-ikramlılıq normalarına qatań boysınıwı zárúr. Óytkeni, jámiyetlik tártipti ornatıwda – puqaralar bir-biri menen mádeniyattı saqlaǵan halda múnásibet ornatıwı, adamlardıń tınıshın buzatuǵın yaki bolmasa urıs-jánjelge sebep bolatuǵın is-háreketlerdi islewden tıyılıwı – bul oǵada ayrıqsha áhmiyetke iye esaplanadı.

Sol tiykarda, jınayat isleri boyınsha Shımbay rayonı sudı tárepinen, Shımbay rayonı “Gújimli” mákan puqaralar jıyını imaratında Ózbekstan Respublikası Hákimshilik juwapkershilik haqqındaǵı kodeksiniń 183-statyasında kórsetilgen yaǵnıy, jámiyette júris-turıs qaǵıydaların buzǵan shaxslardıń qarsısına toplanǵan hákimshilik isleri kórip shıǵıldı.

Oǵan bola huqıqbuzarlar A.B, B.G, J.S hám K.Djlar spirtli ishimlik ishken más halında jámiyetlik orında, kóshede hár qıylı jaman sózlerdi aytıp qońsılarınıń úyiniń qasında shawqım shıǵarıp, olardıń tınıshlıǵın buzıp, jámiyette ornatılǵan júris-turıs qaǵıydaların mensinbesten, jámiyetlik tártipti bile tura qastan buzǵan.

Sud istegi dáliyllerdi úyrenip, huqıqbuzarlarǵa 5 sutkadan 15 sutkaǵa shekem hákimshilik qamaq jazasın tayınladı.

JAQSÍNÍŃ NURÍ SHASHÍLAR, JAMANNÍŃ NÁPSI ASHÍLAR

Xalqımızda «Oynaqlaǵan ot basar» degen danalıq gáp bar. Birewdiń iseniminen paydalanıp, óziniń talabı kelispegeni menen qalmay, sada adamlardıń shanaraǵın shayqap júrgenler tilekke qarsı biziń jámiyetimizde de ushırasıp atır. Usınday tınısh zamanda azıraq miynet etseń jaqsı jasawǵa imkaniyatlar esigi ashılıp tursa da, ol birewdiń miyneti arqalı kún kórmekshi boldı.

Puqara Q.Yu 2023-jıl 05-avgust kúni Qazaqstan Respublikası Alma-ata qalasında jumıs islep júrip, sol jerde ózi menen birge jumıs islep júrgen tanısı 04.05.1972 jılı tuwılǵan qońsısı puqara J.O nı Qazaqstan Respublikası Alma-ata qalasında jumıs islep ayına 400.000 teńge aylıq alasań dep alıp ketedi. Aradan waqıt ótip olar óz-ara kelise almay qalıp, waqıya jerinde J.O.nıń joqlıǵınan paydalanıp, onıń sumkasında qaldırıp ketken Ózbekstan Respublikası puqarasınıń sırt elge shıǵıw ushın 05.10.2022 jılı Qaraqalpaqstan Respublikası mámleketlik xızmetleri orayı tárepinen berilgen FK 0392852 nomerli biometriyalıq pasportın jırtıp, jaramsız awxalǵa keltiredi. Soń usı J.O.ǵa tiyisli biometriyalıq pasporttıń jırtılǵan vizalar qoyılǵan betin ózinde alıp qalıp, pasporttıń tiykarın J.O.ǵa qaytarıp berip, qalǵan ózi tárepinen jırtıp alınǵan betin qaytarıp beriw esesine onnan pul talap etedi.

Nátiyjede K.Yu tanısı J.O.nıń sırt elge shıǵıw ushın biometriyalıq pasportın jaramsız awhalǵa keltirip, onıń jırtılǵan betin Nókis qalasına ózi menen kosıp alıp qaytadı. Jábirleniwshi J.J K.Yu óziniń pasportın alıp qoyǵanın, aradan on bes kúnler ótip ózi pasportın qaytarıp alǵanın, soń ol ózine telegram social tarmaǵı arqalı kóplegen dawıslı xabarlardı jibergenin, hátte sonday xabarlardıń birinde «qızıńdı zorlayman» dep, bir kúnleri K.Yu ózine «pasportıńdı tekserip kór» dep, ol ózine pasporttıń 45-beti joq ekenligin aytqanın, ózi basta oǵan isenbeydi, keyin barıp kórse Qazaqstan Respublikasına kirdi dep mór basılǵan beti joq jırtıp alınǵanın kórgen ol ózine «eger pasportıńnıń beti kerek bolsa 150.000 teńge bereseń, eger bermeytuǵın bolsań pasportıńnıń betin órtep jiberemen» dep qorqıtadı.

Bul waqıyalardan keyin J.J Qazaqstandaǵı Ózbekstannıń elshixanasına barıp, jaǵdaydı sol jerdegi xızmetkerlerge tolıq tusindirip beredi hám ózine járdem beriwin soraydı. Jaǵday boyınsha Qaraqalpaqstan Respublikası ishki isler ministrligi tárepinen sorastırıw jumısları alıp barılǵanda Q.Yu Qaraqalpaqstan Respublikası Nókis qalasına qashıp kelgenligi málim boladı hám is sudqa asırıldı.

Sudta sudlanıwshı Q.Yu ayıbın tolıq moyınlap, ózi jábirleniwshi J.Jnı aldınnan tanıytuǵının, bir kóshede qońsı bolıp turatuǵının, olardıń arasında óz-ara qarama-qarsılıqlar joq ekenin, burınnan birge jumıs islep juretuǵının, 2023-jılı iyun ayında ekewi Qazaqstan Respublikasına jumıs islew ushın birge ketkenin hám onın pasportın sol jaqqa barǵannan soń alıp qoyǵanın, joqarıdaǵı waqıyalardıń barlıǵı haqıyqat ekenligin, nızam sheńberinde jeńil jaza qollawdı sorap kórsetpe berdi.

Joqarıdaǵılardı hám tiyisli guwalardıń kórsetpelerin esapqa alıp sud sudlanıwshı Q.Yudı Ózbekstan Respublikası Jınayat kodeksiniń 227-statyası 2-bólimi “a” bántinde názerde tutılǵan jınayattı islegenlikte ayıplı dep taptı hám 6 (altı) ay múddetke erkinen ayırıw jazası tayınladı. Sonday-aq, 306.000 swm materiallıq zıyan pulları jábirleniwshiniń nızamlı wákiline óndirip berildi.
Bul jaǵdaylardan soń Respublikamız puqaraların itibarlı bolıwın, shaxsın tastıyıqlawshı hujjetin hesh kimniń qolına isenip tapsırmawın, dus kelgen shıraylı wádelerdi bergen adamlarǵa erip sırt elge shıqpawın sorap qalamız hám hár bir puqara shaxsın tastıyıqlawshı hujjetti jeke ózi alıp júriwge haqılı ekenin eskertemiz.

Gúlnaz UTEPBERGENOVA,
Jınayat isleri boyınsha Nókis qalası sudınıń sudyası

TAXTAKÓPIRDE KÓSHPELI QABÍLLAW

Kóshpeli qabıllawlar puqaralardıń uzaǵın jaqın etiw menen birge, olardı qıynap atırǵan másele jóninde sol tarawdıń juwaplı basshıları menen júzbe-júz sóylesiw arqalı oǵan anıq juwap alıw múmkinshiligin beredi. Sonlıqtanda, bunday qabıllaw adamlardıń tilek-ótinishleri menen pikir-usınısların tıńlaw arqalı mashqalalardı sheshiwde ornı áhmiyetli.

Taxtakópir rayonında Qaraqalpaqstan Respublikası sudı baslıǵınıń orınbasarı B.Qtaybekov hám Qaraqalpaqstan Respublikası hákimshilik sudınıń sudyası A.Salievlar tárepinen kóshpeli qabıllaw ótkerildi.

Onda hár bir múrájat dıqqat penen tıńlandı, sebebi, sudqa baylanıslı múrájatlar múddet hám waqıt talap etetuǵın bolǵanlıqtan sol kúnniń ózinde sheshilmewi múmkin, biraq olar qatań sud basshıları tárepinen qadaǵalawǵa alınadı. Shólkemlestiriwshiler tárepinen múrájatlardıń nızamlı sheshim tabıwı boyınsha kórsetpeler hám huqıqıy másláhátler berildi.