JÁNJEL OQÍWSHÍNÍŃ ÓLIMINE SEBEP BOLDÍ
Hár bir adam búgingi atqan tańga shúkirlik etip, erteńgi kúnnen úmit etedi, jańa arzıw hám ármanlardı gózleydi. Esenbaydıń da (atları ózgertilgen) bul dúnyadan arzıw-úmiti kóp, ele mektep oqıwshısı edi…
Esenbay menen Dáwlet bir mektepte oqıydı. Esenbay 10-klassta, al Dáwlet bolsa 11-klassta.
Dáwlet bir kúni jorasınıń úyine kómekke barǵanında, gápten-gáp shıǵıp ózi sóylesip júrgen qızına onı Esenbay “araq ishedi” dep ayttı degen gápti esitedi ham Esenbayǵa ashıwlanıp, onıń ózinshe sazayın beriwdi oylaydı. Erteńine mektepte besinshi sabaq tawsılǵannan keyin, hájetxanaǵa ketken kisi qusap, mekteptiń qaptalındaǵı tennis maydanshasında klasslas jorası menen tennis oynap atırǵan Esenbaydı shaqırıp, onıń menen awlaǵında sóylesip almaqshı boladı hám onı izine ertip Dáwlet mekteptiń hájetxanası janına alıp keledi.
Dáwlet oǵan esitken áńgimesin aytıp, durıs-nadurıslıǵın soraydı, onıń menen há degennen awzınan “illá” dep ses shıǵaǵoymaǵannan soń, Dáwlet Esenbaydıń betine shapalaq tartıp jiberedi. Esenbay sonda da indemey basın tómen alıp tura beredi. Bunnan soń, Dáwlet pátlenip Esenbaydıń kókiregine mushın tuyip “salıp qaladı”. Esenbay demi qısılıp hawa jetpey Dáwletke qaray qulaydı. Bunday bolıwın kútpegen Dáwlettiń “ańı” ushıp basqalardı járdemge shaqıradı. 2-3 minuttıń oyaq-buyaǵı átirapta adamlar toplanıp, oqıwshılar da ǵawıralasa ketti. Sol jerdegi Ápiypa muǵallim direktorǵa xabar berip, tez járdem shaqırıladı. Esenbaydıń ata-anasına da balańız qulap qaldı tez jetip keliń degen xabar aytıladı. Sonıń arasında Esenbaydı 3-4 bala kóterip, otırǵıshqa kóterip alıp barıp, jatqaradı. Degen menen tez járdem kelemenge shekem jas balanıń janı úziledi. Átteń…
Dáwlet penen Esenbaydıń arasında bolıp ótken óz-ara jánjeldi kórgen átiraptaǵı muǵallim hám oqıwshılardıń gúwalıq beriwi menen Dáwlet sol kúni huqıq qorǵaw uyımı xızmetkerleri tárepinen uslanıp, tergewge alıp barıladı.
Is sudqa asırılıp, bul jınayatlı is Jınayat isleri boyınsha Qońırat rayonı sudında kórip shıǵıldı. Sud májilisi dawamında sudlanıwshı hám gúwalardıń kórsetpeleri, táreplerdiń jarıs sózleri, sudlanıwshınıń aqırǵı sózin esitilip, is hújjetleri úyrenilip Esenbaydıń ólimi awır dárejedegi dene jaraqatın alıwı aqıbetinde júz bergenligi tastıyıqlanadı.
Sud, sudlanıwshı Dáwletke jaza tayınlaǵanda onıń óz ayıbın moyınlap, qılǵan isinen pushayman ekenligin, aldın sudlanbaǵanlıǵın, jas óspirim ekenligin, oqıw ornınan unamlı minezlemege iye ekenligin onıń jazasın jeńillestiriwshi jaǵdayları dep, onıń jazasın awırlastırıwshı jaǵdayları joq dep esaplap, ol ayıplı dep tabılǵan jınayattıń jámiyetlik qáwiplilik dárejesi, jınayat nátiyjesinde kelip shıqqan aqıbetlerdi esapqa alıp, oǵan Jınayat kodeksiniń 85-statyasın qollanıp, erkinen ayırıu jazasın tayınlawdı, oǵan qollanılǵan qamaqqa alıw túrindegi bas sharasın ózgerisssiz qaldırıwdı, erkinen ayırıw jazasın tárbiya koloniyasında ótewin belgilewdi lazım taptı.
Dáwlet Ózbekstan Respublikası Jınayat kodeksiniń 104-statyası 3-bóliminiń “d” bántinde kórsetilgen jınayattı islegenlikte ayıplanıp, oǵan usı kodekstiń 85-statyası qollanılıp 5 (bes) jıl 6 (altı) ay múddetke erkinen ayırıw jazası tayınlandı.
Berik AYMURATOV,
Jınayat isleri boyınsha Qońırat rayonı sudınıń sudyası