Student jaslarǵa jańalanıp atırǵan Konstituciyanıń tiykarǵı, principiallıq jańalıqları túsindirildi
Berdaq atındaǵı Qaraqalpaq mámleketlik universitetiniń yuridika fakultetinde Qaraqalpaqstan Respublikası sudınıń sudyası U.Sabirovtıń qatnasıwında ushırasıw ótkerildi. Onda baslı itibar jańalanıp atırǵan Ózbekstan Respublikası Konstituciyasında jaslardıń hár tárepleme sapalı bilim alıw kepilliklerin támiyinlewge qaratılǵan statya hám normalardıń áhmiyetin túsindiriwge qaratıldı.
Sudya tárepinen atap ótilgenindey, jańalanıp atırǵan Konstituciyanıń tiykarǵı, principiallıq jańalıqlarınan biri Ózbekstan – sociallıq mámleket dep belgilenbekte. Sociallıq, bul – insanǵa itibar hám ǵamxorlıq, degeni. Mámlekettiń sociallıq tarawdaǵı minnetlemeleri menen baylanıslı Konstituciyadaǵı normalar 3 esege kóbeytilmekte. Bilimlendiriw hám ilim-pánge baylanıslı normalar derlik 2 esege asıp atır.
Puqaralardıń joqarı oqıw ornılarına mámleketlik grant esabınan oqıw huqıqı qatań belgilenbekte.
Maǵlıwmat retinde aytıw múmkin, 2017-jılǵa shekem joqarı oqıw ornılarına kiriw ushın mámleketlik grantlar sanı tek qısqarıp kelgen bolsa, sońǵı altı jılda bul tarawdaǵı jaǵday pútkilley ózgerdi. Grantlar sanı 2 ese kóbeyip, 40 mıńǵa jetti. Sonnan, magistratura ushın – 5 ese kóbeydi.
Puqaralardıń biypul baslanǵısh kásip-ónerge oqıtılıwı belgilenbekte.
Mayıplılıǵı bar balalarımızǵa óz teńlesleri menen birdey bilim alıwı ushın bárshe sharayatlar jaratılmaqta. Sonıń ushın, bunday imkaniyatlar inklyuziv bilim sıpatında Konstituciyaǵa kirgizilmekte.
Mámleket shańaraqtıń tolıq rawajlanıwı ushın sociallıq, ekonomikalıq, huqıqıy hám basqa sharayatlar jaratıwı konstituciyalıq bekkemlenbekte. Endi, perzentler tárbiyası, olarǵa bilim beriw, bárkamal er jetkiziw hám ata-ana májbúriyatı sıpatında belgilenbekte. Balanıń huqıqları, erkinlikleri hám nızamlı máplerin támiyinlew hámde qorǵaw, onıń fizikalıq, intellektual hám mádeniy tárepten tolıq rawajlanıwı ushın eń jaqsı sharayatlardı jaratıw mámlekettiń minneti sıpatında belgilenbekte.
Mámleket puqaralardıń kásiplik tayarlıǵın hám qayta tayarlıǵın shólkemlestiriwi hámde xoshametlewi belgilenbekte.
Sonday-aq, Konstituciya joybarındaǵı statyalar sanı ámeldegi 128den 155 ke, normalar sanı 275ten 434ke artqanlıǵın, yaǵnıy tiykarǵı nızamamızdıń 65 payız teksti xalqımızdıń usınısları tiykarında jańalanǵanlıǵın atap ótti.
Konstituciyanı jańalawǵa zárúrlik, jańa Konstituciyanıń tiykarǵı, principiallıq jańalıqları haqqında keńnen túsinik berdi.
U.Sabirov,
Qaraqalpaqstan Respublikası sudınıń sudyası