EKONOMIKALÍQ ISLERDE PROKUROR QATNASÍWÍ BOYÍNSHA NÍZAMSHÍLÍQTAǴÍ JAŃALÍQLAR
Sońǵı jıllarda mámleketimizde sud hákimiyatı biyǵárezligin, sudlar iskerliginde ashıqlıq hám aydınlıqtı támiyinlew boyınsha dawamlı reformalar ámelge asırıp kelinbekte. Bul óz gezeginde puqaralar hámde isbilermenlik subektleriniń huqıqları hám nızamlı máplerin qorǵaw kepilliklerin kúsheytiwge xızmet etedi.
Sonıń menen birge, sud islerin júrgiziwde táreplerdiń tartısıwı principin, mámleket mápleri nátiyjeli qorǵalıwın támiyinlew sudlar tárepinen puqaralıq, ekonomikalıq hám hákimshilik islerdi kóriwde prokurordıń qatnasıwına, sonday-aq islerdi kórip shıǵıw nátiyjeleri boyınsha qabıl etilgen sud hújjetleri ústinen shaǵım etiwge baylanıslı processual normalar jáne de anıqlastırılıwı zárúrligin payda etti.
Sonlıqtan, 2024-jıl 30-sentyabr kúni Ózbekstan Respublikasınıń «Ózbekstan Respublikasınıń ayırım nızam hújjetlerine sudlarda islerdi kóriwde prokurordıń wákilliklerin támiyinlewge qaratılǵan ózgerisler hám qosımshalar kiritiw haqqında»ǵı ÓRN-968-sanlı Nızamı qabıl etildi.
Nızam tiykarında Ózbekstan Respublikası Puqaralıq processual kodeksi, Ózbekstan Respublikası Ekonomikalıq processual kodeksi hám Ózbekstan Respublikası Hákimshilik sud islerin júritiw haqqındaǵı kodekslerine sud islerin júritiwde prokuror qatnasıwı menen baylanıslı qatar ózgeris hám qosımshalar kiritildi.
Atap aytqanda, Ózbekstan Respublikası Ekonomikalıq processual kodeksine prokurordıń óziniń dawa arzası (arzası) tiykarında qozǵatılǵan islerde, sonday-aq mámlekettiń nızam menen qorǵalatuǵın máplerin qorǵaw maqsetinde jerge baylanıslı huqıqıy qatnasıqlar, mámleket múlki menen baylanıslı islerde, qorshaǵan tábıyǵıy ortalıqtı qorǵaw haqqındaǵı nızamshılıqtı buzıw, mámleket byudjetinen óndiriwler, ózbasımshalıq penen qurılǵan imaratqa bolǵan múlk huqıqın belgilew, jeke múlk sıpatında iyelik etiw hám onnan paydalanıw faktin anıqlaw, bajıxana tólemlerin óndiriw menen baylanıslı islerde qatnasıwın názerde tutıwshı ózgerisler kiritildi.
Bunnan tısqarı, prokurordıń sud dodalawınıń waqtı hám ornı haqqında prokuror tiyisli tárizde xabardar etilmesten kórilgen, nızamda prokurordıń qatnasıwı názerde tutılǵan isler boyınsha kassaciya tártibinde protest, reviziya tártibinde protest keltiriw haqqındaǵı máseleni sheshiw ushın tiyisli sudlardan islerdi talap etip alıwǵa bolǵan huqıqı belgilendi, sonday-aq usı kategoriyadaǵı islerdi kóriw nátiyjeleri boyınsha shıǵarılǵan sud hújjetleri ústinen protest keltiriw tártibi anıqlastırıldı.
Búgingi kúnge kelip ekonomikalıq sudlarda atap ótilgen nızam talaplarınan kelip shıǵıp, mámlekettiń nızam menen qorǵalatuǵın máplerin qorǵaw maqsetinde jerge baylanıslı huqıqıy qatnasıqlar, mámleket múlki menen baylanıslı islerde, qorshaǵan tábıyǵıy ortalıqtı qorǵaw haqqındaǵı nızamshılıqtı buzıw, mámleket byudjetinen óndiriwler, ózbasımshalıq penen qurılǵan imaratqa bolǵan múlk huqıqın belgilew, jeke múlk sıpatında iyelik etiw hám onnan paydalanıw faktin anıqlaw, bajıxana tólemlerin óndiriw menen baylanıslı islerde prokuror qatnasıwın támiyinlew maqsetinde tiyisli tártipte prokurorlar kóriletuǵın is boyınsha sud dodalawınıń waqtı hám ornı haqqında xabardar etip barılmaqta.
Atap ótilgen ózgerisler prokuratura organlarınıń ádil sudlawdı ámelge asırıwǵa kómeklesiw boyınsha iskerligi nátiyjeliligin jáne de asırıwǵa, puqaralardıń huqıq hám erkinliklerin, jámiyet hámde mámlekettiń nızam menen qorǵalatuǵın máplerin hár tárepleme qorǵawǵa, sonday-aq nızamlılıqtı bekkemlewge xızmet etedi.
Spartak NIYAZOV,
Nókis rayonlar aralıq ekonomikalıq sudı baslıǵı