ISBILERMENLIK ISKERLIGI ERKINLIGINIŃ KEPILLIKLERI HÁMDE OLARǴA JARATÍLǴAN JEŃILLIKLER

Búgingi kúnde Respublikamızda isbilermenlerdi qollap-quwatlaw, olardıń huqıqları hám nızamlı máplerin qorǵaw, isbilermenlikti rawajlandırıw ushın qolaylı sharayatlar jaratıw baǵdarında kóplegen isler ámelge asırılmaqta.

Isbilermenlik iskerliginiń Mámleket tárepinen qorǵalıw kepilliginiń bir deregi sıpatında Ózbestan Respublikasınıń Konstituciyasın atap ótiw orınlı.

Sebebi, Konstituciyanıń 67-statyasında, mámleket qolaylı investiciyalıq hám isbilermenlik ortalıǵın támiyinleytuǵınlıǵı, Isbilermenler nızamshılıqqa muwapıq hár qanday iskerlikti ámelge asırıwǵa hám onıń baǵdarların ǵárezsiz túrde tańlawǵa haqılı ekenligi, Ózbekstan Respublikası aymaǵında ekonomikalıq keńislik birligi, tovarlar, xızmetler, miynet resursları hám finanslıq qárejetlerdiń erkin háreketleniwi kepillengenligi, Monopoliyalıq iskerlik nızam menen tártipke salınatuǵınlıǵı hám sheklenetuǵınlıǵı belgilengen.

Isbilermenlik iskerliginiń Mámleket tárepinen qorǵalıw kepilliginiń jáne bir deregi sıpatında Ózbekstan Respublikasınıń «Isbilermenlik iskerligi erkinliginiń kepillikleri haqqında»ǵı Nızamdı keltiriwimiz múmkin.

Sebebi, bul Nızamnıń tiykarǵı wazıypaları puqaralardıń isbilermenlik iskerliginde erkin qatnasıwı hám onnan mápdar bolıwı ushın kepillikler hámde sharayatlar jaratıwdan, olardıń issheńligin asırıwdan, sonday-aq isbilermenlik iskerligi subektleriniń huqıqları hám nızamlı máplerin qorǵawdan ibarat.

Sonıń menen birge, ekonomikalıq sudlarǵa dawa arza (arza) menen múrájat etiwde isbilermenlerge jaratılǵan jeńillik haqqında aytıp ótiw lazım.

Yaǵnıy, Ózbekstan Respublikasınıń «Mámleketlik bajı haqqında»ǵı Nızamı menen kishi isbilermenlik subektleri tárepinen ekonomikalıq sudlarǵa dawa arza (arza) menen múrájat etkende tóleniwi lazım bolgan mámleketlik bajı muǵdarınıń 50 payızın tóleytuǵınlıǵı belgilengen.

Sonday-aq, Ózbekstan Respublikası Sawda-sanaat Palatası hám onıń aymaqlıq basqarmaları, prokuratura organları, ádillik organları, Fermer, diyqan xojalıqları hám qıytaq jer iyeleri keńesi, Ózbekstan Respublikası Prezidenti janındaǵı Isbilermenlik subektleriniń huqıqları hám nızamlı máplerin qorǵaw boyınsha wákillerge isbilermenlik subektleriniń mápin qorǵap ekonomikalıq sudlarǵa kiritilgen dawa arzalar boyınsha aldın-ala mámleketlik bajı tólenbesten kiritiw huqıqı berilgen.

Ekonomikalıq sudlarda is júritiwde jaratılǵan qolaylıqlar haqqında aytıp ótetuǵın bolsaq, olardan biri bul ekonomikalıq sudlarǵa dawa arza (arza) menen elektron málimleme sisteması arqalı elektron formada múrájat etiw tártibi eńgizilgen. Bunda, dawager óz úyinde yaki jumıs ornınan shıqpaǵan halda elektron málimleme sisteması arqalı elektron formada tuwrıdan-tuwrı tiyisli sudqa dawa arzasın jollaw múmkinshiligi jaratıldı.

Sonıń menen birge, ekonomikalıq sudlar tárepinen iste qatnasıwshı shaxslardı sud májilisiniń ótkeriletuǵın waqtı hám ornı haqqında SMS xabarlandırıw arqalı xabardar etiw múmkinshiligi de jaratıldı.

Bunnan tısqarı, sudlarda, iste qatnasıwshı shaxslarǵa sud májilisinde videokonferenc baylanıs rejimi arkalı sud májilislerinde qatnasıw múmkinshiligi jaratıldı. Bul degeni iste qatnasıwshı shaxslar basqa alıs aymaqlarda jaylasqan sudlarda ótkeriletuǵın sud májilisinde óz aymaqlarınan shıqpaǵan halda videokonferenc baylanıs arqalı qatnasıwǵa haqılı. Ol óz náwbetinde shaxslardıń waqtı hámde artıqsha qárejetleriniń tejeliwine alıp keledi.

Juwmaqlastırıp aytqanda, Isbilermenlik iskerligining múlkiy tiykarları, Isbilermenlik iskerligi erkinliginiń konstituciyalıq kepillikleri, mámleketlik organlar hám basqa organlardiń qararları, olardıń lawazımlı shaxslarınıń xáreketleri (xáreketsizligi) ústinen shaǵım qılıw múmkinligi, Isbilermenlik iskerligi erkinliginiń kepillikleri haqqındaǵı nızam hújjetlerin buzǵanlıq ushın juwapkershiliktiń belgilengenligi mámleketimizde isbilermenlik iskerligi erkinligi nızam menen kepillengenligin ańlatadı.