Jańa Ózbekstannıń-jańa Konstituciyası insán mápleri ushın
Jańalanıp atırǵan Konstituciyada sorastırıw, tergew hám sud processinde insan huqıqlarına tiyisli 9 eń áhmiyetli kepillikler tómendegilerden ibarat.
- Shaxstı uslaw waqtında oǵan túsinerli tilde onıń huqıqları hám uslap turılıwı tiykarları túsindiriliwi shárt.
- Shaxs óziniń ayıpsızlıǵın dálillewi shárt emes hám qálegen waqıtta indemew (únsizlik) saqlaw huqıqınan paydalanıwı múmkin.
- Ayıplılıqqa tiyisli barlıq gúmanlar gúman qılınıwshı, ayıplanıwshı, sudlanıwshı yaki erkinen ayırıw jazasın ótep atırǵannıń paydasına sheshiliwi kerek.
- Eger shaxstıń óz ayıbın tán alǵanlıǵı oǵan qarsı jalǵız dálil bolsa, ol ayıplı dep tabılıwı yaki jazaǵa tartılıwı múmkin emes.
- Shaxs ózine hám jaqın tuwısqanlarına qarsı gúwalıq beriwge májbúr emes.
- Shaxs sudtıń qararısız qırq segiz saattan artıq múddet uslap turılıwı múmkin emes.
- Qamaqqa alıw, qamaqqa alıw hám qamaqta saqlawǵa tek ǵana sudtıń qararına kóre jol qoyıladı.
- Jazıspalar, telefon arqalı sóylesiwler, pochta, elektron hám basqa xabarlar sır saqlanıwın sheklewge hámde úy-jayda tintiw ótkiziwge tek ǵana nızamǵa muwapıq hám sudtıń qararına tiykar jol qoyıladı.
- Hár kimge kvalifikaciyalanǵan yuridikalıq járdem alıw huqıqı kepillestiriledi. Nızamda názerde tutılǵan jaǵdaylarda yuridikalıq járdem mámleket esabınan kórsetiledi.
Erkin Uteniyazov,
Qaraqalpaqstan Respublikası sudı sudyası