January 2023 – Қорақалпоғистон Республикаси суди

Тўловга қобилиятсизлик тўғрисидаги Қонуннинг ӯзига ҳос ҳусусиятлари

Ӯзбекистон Республикаси Президенти томонидан жорий йилнинг
12 апрель куни Ўзбекистон Республикасининг «Тўловга қобилиятсизлик тўғрисида»ги Қонуни имзоланди.

Тўловга қобилиятсизлик аломатлари қуйидагилардан иборат: Вақтинча тўловга қобилиятсизлик — мажбуриятни 3 ойда бажара олмаслик (шаҳарни ташкил этувчи корхона ҳамда унга тенглаштирилган корхоналар томонидан эса 6 ой ичида бажаролмаслик);

Доимий тўловга қобилиятсизлик — судга ариза бериш санасидаги ва ариза берилган йилнинг бошидаги ҳисобот даврида қарздорнинг мажбуриятлари унинг активлари қийматидан ошиб кетиши.

Тўловга қобилиятсизлик тўғрисидаги иш суд томонидан кўриб чиқилади.

Қарздор пул мажбуриятларини бажармаганлиги муносабати билан унга нисбатан тўловга қобилиятсизлик тўғрисида иш қўзғатиш ҳақидаги ариза билан судга мурожаат этиш ҳуқуқига қарздорнинг ўзи ва кредитор эга.

Тўловга қобилиятсизлик аломатлари аниқланган тақдирда давлат солиқ хизмати, давлат статистика органлари ваколатли давлат органига устав фондида (устав капиталида) давлат улуши бўлган корхоналар ҳақидаги маълумотларни тақдим этиши шарт.

Тўловга қобилиятсизлик тартиб-таомиллари қўлланилаётганда барча кредиторларнинг манфаатларини кредиторлар йиғилиши ёки кредиторлар қўмитаси ҳимоя қилади.

Ушбу Қонун билан жисмоний шахсларни ҳам банкрот деб топиш мумкинлиги белгиланди. Илгари қонунчиликда бундай тартиб-таомиллар назарда тутилмаган. Жисмоний шахсга нисбатан тўловга қобилиятсизлик тўғрисида иш қўзғатиш ҳақида судга ариза берган аризачи томонидан молиявий бошқарувчига ҳақ тўлаш учун суднинг депозит ҳисобварағига меҳнатга ҳақ тўлаш энг кам миқдорининг
7 баравари миқдорида олдиндан пул маблағлари ўтказилади.

Тўловга қобилиятсизликнинг соддалаштирилган тартиби қўлланилганда, агар қарздор билан бошқача келишув белгиланган бўлмаса, суд бошқарувчисига ҳақ тўлаш харажатларининг ўрни қарздорга нисбатан тўловга қобилиятсизлик тўғрисида иш қўзғатиш ҳақида ариза берган аризачи томонидан қопланади.

Бунда суд бошқарувчисига ҳақ тўлаш учун суднинг депозит ҳисобварағига меҳнатга ҳақ тўлаш энг кам миқдорининг 7 баравари миқдорида олдиндан тўлов амалга оширилади. Суд бошқарувчисига ҳақ ҳар бир якунланган иши учун тўланади.

Қарздорни давлат томонидан ёрдам кўрсатган ҳолда судгача санация қилиш 12 ойдан 24 ойгача муддатга жорий этилади.

Давлат томонидан ёрдам кўрсатган ҳолда судгача санация қилиш тартиб-таомили унинг самарасизлиги аниқланганлиги муносабати билан бекор қилиниши мумкин.

Тўловга қобилиятсизлик тўғрисидаги иш суд мажлисида қарздорнинг тўловга қобилиятсизлиги тўғрисида иш қўзғатиш ҳақидаги ариза иш юритишга қабул қилинганлиги тўғрисида ажрим чиқарилган кундан эътиборан 2 ойдан ортиқ бўлмаган муддатда кўриб чиқилиши керак. Тўловга қобилиятсизлик тўғрисидаги ишни кўриш алоҳида ҳолларда 1 ойдан ошмаган муддатга узайтирилиши мумкин.

Тўловга қобилиятсизлик тўғрисидаги иш бўйича суд ҳужжатлари дарҳол ижро этилиши лозим.

Суднинг жисмоний шахснинг қарзини таркибий жиҳатдан ўзгартириш режасини тасдиқлаш тўғрисидаги ажрими ёки жисмоний шахсни банкрот деб топиш ва унинг мол-мулкини сотиш тартиб таомилини бошлаш тўғрисидаги қарори чиқарилгунига қадар ундирувни гаровга қўйилган мол-мулкка қаратишга йўл қўйилмайди.

Жисмоний шахснинг мулкий ҳoлaти яxшилaнгaн тaқдирдa, крeдитoрлaр йиғилиши жисмоний шахснинг қaрзини таркибий жиҳатдан ўзгартириш рeжaсигa ўзгaртишлар киритиш тўғрисидaги илтимоснома билaн судгa мурoжaaт қилишгa ҳaқли.

Рустам Курбанбаев,

Беруний туманлараро иқтисодий

судининг раиси

“Амир Темур” овул фуқаролар йиғини ҳудудидаги фуқароларга “Сайёр қабул” ташкил этилди

Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш.М.Мирзиёевнинг суд органлари тизимида одил судловни таъминлаш борасидаги ишларнинг аҳволи, муаммолар ва келгусидаги вазифаларнинг муҳокамасига бағишланган йиғилишда белгиланган вазифалар ижросини таъминлаш юзасидан фуқароларнинг бузилган ҳуқуқ ва эркинликларини суд орқали ишончли химоя қилиш мақсадида, жиноят ишлари бўйича Амударё туман судининг раиси А.Сафаров ва иқтисодий ишлари бўйича Беруний туманлараро судининг судьяси Б.Бекмуратовлар иштирокида Амударё тумани “Амир Темур” овул фуқаролар йиғини ҳудудидаги фуқароларга “Сайёр қабул” ташкил этилди.

“Сайёр қабул”да иштирок қилган 28 нафар фуқародан 7 таси ўзларининг мурожаатлари билан иштирок қилди, яъни 2 нафар фуқаро мерос бўлиб қолган уй жойига кадастр ҳужжат тайёрлаш юзасидан, 1 нафар фуқаро ЙХҲБ томонидан солинган жарима жазосидан норозилиги, 2 нафар фуқаро Ўзбекистон Республикаси фуқаролигини олиш масаласида, 2 нафар фуқаро фарзандларига туғилганлик тўғрисидаги гувоҳнома расмийлаштириш ва бошқа масалалар юзасидан мурожаатлар тингланди.

“Сайёр қабул”дан сўнг жиноят ишлари бўйича Амударё туман суди раиси А.Сафаров “Одам савдоси ва айниқса, болалар савдосига қарши курашишда миллий қонунчилик ва халқаро ҳуқуқий ҳужжатлар” юзасидан баёнот қилди;

Иқтисодий ишлари бўйича Беруний туманлараро судининг судьяси Б.Бекмуратов Ўзбекистон Республикасининг “Тўловга қобилиятсизлик тўғрисида”ги Қонунининг мазмун-моҳияти ҳақида баёнот қилди;

Шундан кейин фуқаролар ўзларини қизиқтирган бошқада саволларига жавоблар олдилар.

Qaraqalpaqstan Respublikası sudı

Ўқув-семинар машғулотлари ўтказилди

Жиноят ишлари бўйича Элликқалъа туман суди ходимлари ва туман кадастр агентлиги ходимлари билан ҳамкорликда ўқув-семинар машғулотлари ўтказилди.

Ўқув-семинар машғулотида Ўзбекистон Республикаси МЖтКнинг
60-моддаси яъни, табиий ресурсларга эгалик ҳуқуқини бузиш, 60¹-моддаси, суғориладиган ерларни ўзбошимчалик билан эгаллаб олишга йўл қўймаслик бўйича чоралар кўрмаслик, 68-моддаси, ер тузиш лойиҳаларидан ўзбошимчалик билан четга чиқиш, давлат ер кадастри юритиш қоидаларини бузиш ва 68¹-моддаси, кўчмас мулкка бўлган ҳуқуқни давлат рўйхатидан ўтказиш учун ўз вақтида мурожаат этмаслик ҳамда 69-моддаси чегара белгиларини, геодезик пунктларни ва чеклов белгиларини йўқ қилиш ёки шикастлантириш билан боғлиқ маъмурий ишлар юзасидан киритилган ўзгартириш ва қўшимчаларнинг тўлиқ мазмун моҳияти ва юзага келаётган муаммолар муҳокама қилинди.

Мазкур семинар машғулотида ушбу тоифадаги ишларни юритиш тартиби ва қонуний жазо чораларини қўллаш масаласида иштирокчилар ўзларини қизиқтирган саволлар билан мурожаат қилиб ўзларига жавоблар олди.

Қонунларни туғри қўллаш, бу фуқароларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини таъминлашга хизмат қилади.

Оразбай Мауленов

Жиноят ишлари бўйича

Элликқалъа туман суди раиси

ПРОБАЦИЯ ГУРУҲИ ҲИСОБИДА ТУРУВЧИ 17 НАФАР МАҲКУМ МУДДАТИДАН АВВАЛ ОЗОД ЭТИЛДИ

Республикамизда суд-ҳуқуқ соҳасида амалга оширилаётган ислоҳотлар натижасида одамларнинг давлатга ишончи юксалиб, ҳаётларидан рози бўлиб яшаши таъминланмоқда. Хусусан, билиб-билмай жиноят содир этиб қўйиб, чин кўнгилдан пушаймон бўлган, содир этган жиноятининг оқибатларини тушуниб етган шахслар авф этилиб, уларнинг жамиятга мослашувига шароит яратилмоқда.

Жиноят турига кўра озодликдан маҳрум этиш билан боғлиқ бўлмаган, ёхуд тайинланган озодликдан маҳрум этиш жазосининг ўталмаган қисми озодликдан маҳрум этиш билан боғлиқ бўлмаган жазо турига алмаштирилган маҳкумлар ушбу жазо турини ўташ даврида муносиб хулқ-атворда бўлса, тузалиш йўлига ўтиб, жазони ўташ тартиб-қоидаларига амал қилса, муддатидан олдин озод этилади. Давлатимизнинг бунингдек бағрикенглик, инсонпарварлик сиёсати туфайли шодлик-қувонч кириб келган оилалар кўпчилик.

11 январь куни жиноят ишлари бўйича Амударё тумани суди томонидан Бойовул маҳалла фуқаролар йиғини биносида сайёр суд мажлиси ўтказилиб, унда туман Ички ишлар бўлими Пробация гуруҳи ҳисобида турган ва тузалиш йўлига ўтган 17 нафар маҳкумларга нисбатан киритилган тақдимномалар кўриб чиқилди.

Маҳкумлардан бири оқибатини чуқур ўйлаб кўрмай, тез ва мўмай пул топиш илинжида жиноят кўчасига кириб қолган юртдошимиздир. Халқимизда сўнгги пушаймон – ўзингга душман, деган ибора бор. У ҳам қилмишидан пушаймонлигини хулқ-атвори билан исботлади, муассаса тартиб-қоидаларига бўйсунди, меҳнатсеварлигини кўрсатди. Натижада бир йилга яқин вақт ўтгач, унинг озодликдан маҳрум қилиш жазоси суд ҳукми билан ахлоқ тузатиш ишларига алмаштирилди ва у ишга жойлашди.

Давлатимизнинг кечиримлилик сиёсати натижасида мазкур суд мажлисида жами 17 нафар маҳкум озодликдан маҳрум қилиш билан боғлиқ бўлмаган жазодан муддатидан олдин озод этилди.

Адашганнинг айби йўқ – қайтиб йўлини топса, дейди халқимиз. Уларнинг энди адашмасликларини тилаб қоламиз.

Qaraqalpaqstan Respublikası sudı

Безорилик ҳаракатларини содир қилган ҳуқуқбузарга нисбатан беш сутка маъмурий қамоққа олиш жазоси тайинланди.

Жиноят ишлари бўйича Элликқалъа туман суди биносида видеоконференцалоқа режимида очиқ суд мажлисида пиротехника воситаларидан фойдаланиб туйда майда безорилик ҳаракатларини содир қилган ҳуқуқбузарга нисбатан беш сутка маъмурий қамоққа олиш жазоси тайинланди.

Жумладан, фуқаро И.Н. 2022 йил 12 декабрь куни Элликқалъа тумани Қўшқора маҳалласида жойлашган “Боғибек ота” туйхонасида булиб ўтаётган туй маросимида фуқароларнинг осойишталигини бузиб жамиятда юриш туриш қоидаларини қасддан менсимасдан, туйхона иш бошқарувчисининг тартибни сақлашга қаратилган огоҳлантиришларига қарамасдан туйхона ичкарисида вояга етмаган таниши И.Х. билан бирга тамаки маҳсулотларини истеъмол қилиб, туйхона ичкарисига ўзи билан олиб келган бир дона пиротехника воситасини отиб, безорилик ҳаракатларини содир қилган.

Мамлакатимизда пиротехника воситаларини Республикамизга олиб кириш, сотиш ва сақлаш шунингдек, ундан фойдаланиш тақиқланган ҳамда бундай ҳаракатларни содир этганлик учун маъмурий жазо чораси белгиланган.

Кундалик ҳаётимизнинг тинчлиги ва осойишталигини таъминлаш ҳамда бошқа фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини, шаъни ва қадр қимматини таъминлаш ҳар биримизнинг Конституцияда белгиланган бурчларимиз эканлигини унутмаслигимиз зарур.