Сохта прокурорлик узоқга бормади

Сохта прокурорлик узоқга бормади

“Йўқ буғдойга йўқ тегирмон”. Бу мақол бежизга айтилмаган. Аммо Шундай кимсалар борки, уни бор қилиш пайига тушади. Ферузбек (исм ўзгартирилган) ҳам ўзида йўқ нарсани ҳаёл қилди. Ўзидан транспорт прокурорини ясаб, одамларни алдашга уринди. Илгари ҳам бир неча маротаба номусга тегиш, ўғирлик каби жиноятлари учун ўз жаза муддатини ўтаган Ферузбек бу қилмишларидан ўзига тўғри хулоса чиқармасдан яна “жиноят кўчаси”га кирди. Бу гал аввалги қилмишларидан фарқли ўлароқ, ўзини давлат идорасининг катта лавозимида ишловчи шахс яъни Қўнғирот тумани Транспорт прокурори лавозимида ишлаган “Бакир” исмли шахс ниқоби остида таништириб, осон бойлик орттириш пайига тушади.

“Қармоқга илинадиган ёғлироқ балиқ” излади ва уни топди ҳам! Ўзининг болаликдаги таниши Алиш бунинг учун энг осон “ўлжа” бўлди. Алиш “Ўзбекистон темир йўллари” акциадорлик жамиятига қарашли “Мискин” бекати ёнилғи омбор ҳўжалиги Қўнғирот ёнилғи омборхонаси омбор мудири бўлиб ишлар эди.

Бир куни Алишнинг телефонига нотаниш рақамдан қўнғироқ бўлди.

-Мен Бакирман, Қўнғирот тумани Транспорт прокурори танимадингми? Бугун меҳмонларим бор эди, уларни яхшироқ кузатишимиз керак шунга сен 1.200.000 сўм пулни манави пластик рақамга ташавор. Қўлингдан келадими?

-Албатта, хўп акажон…

Воқеа ана шундай бир-кетин авж олиб кетаверади. Алиш ўз амалидан айрилиб қолмаслик учун Бакирнинг кун ора қилган қўнғиротларига жавоб бериб, “прокурор” сўраган пулларни қандай бўлмасин топиб бериш ҳаракатига тушди.

Дастлаб 1.200.000 сўмни ҳеч қандай қийинчилик ва эътирозларсиз олишга муваффақ бўлган Бакирнинг “иштаҳаси хакалак” ота бошлайди.

Бир куни тутунган отасининг янги сотиб олган автомашинасига янги баллонлар олиб бериш учун 2.200.000 сўм пул олган бўлса, орадан 2-3 кун вақт ўтиб Бакир ўзининг бошқарувидаги автомашинасида йўл ҳаракат ходисаси содир қилиб олганлигини, шунга таъмир ишлари учун 7.000.000 сўм пул зарурлигини айтиб “олтин балиқ”дан истагинини олиб ўтиради.

Аммо доимо Бакирнинг чўнтагига, унинг обрўси ва меҳмонлари учун ўз топганини сарфлашдан чарчаган Алиш шубҳага ўтади. Аниқ транспорт прокуратурасида “Бакир” борми йўғми, биринчи иши шуни аниқлаш бўлди. Ҳақиқатда бор мавжуд  собиқ прокурор “Бакир”ни топиб унга бўлган воқеаларни сўзлаб беради. Шу орада сохта “Бакир”  қилмишларини ошкор қилиш учун пухта режалаштирилган тезкор тадбир ўтказилади.  Оқибатда Бакир ўзининг кейинги топшириғи бўйича Алишдан сўраган 200 АҚШ долларини олаётган вақтида ашёвий далиллар билан қўлга олинди.

Мазкур иш судта кўрилиб, сохта Бакир аслида Алишнинг болаликдаги таниши Ферузбек эканлиги аниқланиб, унинг жинояти рад этиб бўлмас далиллар билан исботини топди.

Суд ҳукми билан унга Ўзбекистон Республикаси Жиноят Кодексининг 168-моддаси 3-қисми «б» банди билан шу кодекснинг 57-моддаси қўлланилиб 3 (уч) йил муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланди. Тайинланган жазо қаттиқ тартибли колонияда ўташ белгиланди.

“Қилмиш қидирмиш” деганлари шу бўлса керак!

Даўлетбай Разов,

Қорақалпоғистон Республикаси суди судьяси

Даъво аризасини кўрмасдан қолдириш асослари

Ўзбекистон Республикасы Иқтисодий процессуал кодексига асос, суд қуйидаги ҳолларда даъво аризасини кўрмасдан қолдиради, агар:

1) фуқаролик ишлари бўйича суд, иқтисодий суд, ҳакамлик суди иш юритувида айни бир шахслар ўртасидаги, айни бир предмет тўғрисидаги ва айни бир асослар бўйича низо юзасидан иш мавжуд бўлса;

2) ишда иштирок этувчи шахсларнинг ушбу низони ҳакамлик судига кўриш учун топшириш тўғрисидаги келишуви мавжуд бўлиб, ҳакамлик судига мурожаат қилиш имконияти бой берилмаган бўлса ва агар ишнинг иқтисодий судда кўрилишига қарши бўлган жавобгар низонинг мазмуни бўйича ўзининг биринчи аризасидан кечиктирмай низони ҳакамлик судининг ҳал қилувига ўтказиш тўғрисида илтимоснома берса;

3) даъво аризаси имзоланмаган бўлса ёки уни имзолаш ҳуқуқига эга бўлмаган шахс томонидан ёхуд мансаб мавқеи ёки фамилияси, исми, отасининг исми кўрсатилмаган шахс томонидан имзоланган бўлса;

4) қонун ҳужжатларига ёки шартномага кўра қарз банк ёки бошқа кредит ташкилоти орқали ундириб олиниши керак бўлишига қарамай, даъвогар жавобгардан қарзини ундириб олиш учун банкка ёхуд бошқа кредит ташкилотига мурожаат этмаган бўлса;

5) даъвогар низони судгача ҳал қилиш (талабнома юбориш) тартибига риоя этмаган бўлса, башарти бу шу тоифадаги низолар учун қонунда ёки тарафлар шартномасида назарда тутилган бўлса;

6) даъвогар низони жавобгар билан медиация тартиб-таомилини амалга ошириш орқали ҳал қилиш тартибига риоя этмаган бўлса, башарти бу мазкур тоифадаги низолар учун қонунда ёки шартномада назарда тутилган бўлса;

7) медиация тартиб-таомилини амалга ошириш ҳақида илтимоснома билан арз қилган тарафлар уни амалга ошириш муддати тугаганидан сўнг суд мажлисига узрли сабабларсиз келмаса;

8) тарафлар ўртасида медиатив келишув тузилган бўлса;

9) даъвогар биринчи суд мажлисига келмаган ва ишни ўзининг иштирокисиз кўрилиши тўғрисида арз қилмаган бўлса;

10) юридик аҳамиятга эга бўлган фактларни аниқлаш тўғрисидаги ариза кўрилаётганда ҳуқуқ тўғрисида низо келиб чиққанлиги аниқланса;

11) даъвогарнинг манфаатларини кўзлаб прокурор, давлат органи ва бошқа шахс томонидан тақдим этилган даъводан даъвогар воз кечган бўлса;

12) жавобгарга нисбатан банкротлик тўғрисида иш қўзғатилган бўлса ва жавобгарга нисбатан тақдим этилган талаб қонунга кўра банкротлик тўғрисидаги иш доирасида кўрилиши лозим бўлса.

Даъво аризасини кўрмасдан қолдириш тўғрисида суд ажрим чиқаради.

Суд ажримида ишда иштирок этувчи шахслар ўртасида суд харажатларини тақсимлаш тўғрисидаги, давлат божини бюджетдан қайтариш ҳақидаги масалалар ҳал қилиниши мумкин.

Ажримнинг кўчирма нусхаси ишда иштирок этувчи шахсларга юборилади.

Даъво аризасини кўрмасдан қолдириш тўғрисидаги ажрим устидан шикоят қилиниши (протест келтирилиши) мумкин.

Даъво аризасини кўрмасдан қолдириш учун асос бўлиб хизмат қилган ҳолатлар бартараф этилганидан кейин даъвогар судга даъво аризаси билан умумий тартибда янгидан мурожаат қилишга ҳақли.

Нукус туманлараро иқтисодий суди томонидан 2022-йил давомида жами 67 даъво аризаси кўрмасдан қолдирилган.

Мунаввар Каримбаева,

Нукус туманлараро иқтисодий суди судьяси 

Кашандалик-соғлик кушандаси, умр заволи

Нукус гарнизони манавият ва маърифат маркази биносида Нукус ҳарбий судининг судья ёрдамчиси Р.Нурниязов, Нукус ҳарбий прокурорининг ёрдамчиси адлия капитани Ш.Рамазанов ҳамда Қорақалпоқ Давлат университетининг юридика факультети талабалари иштирокида, ўз йигитлик бурчини ўтаётган муддатли ҳарбий хизматчилар билан 31 май Халқаро кашандаликка қарши курашиш куни муносабати билан “Кашандалик-соғлик кушандаси, умр заволи” мавзусида семинар ўтказилди.

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти томонидан 1988 йил 31 май куни Халқаро чекишга қарши курашиш куни деб эълон қилинган.Ушбу сананинг глобал мақсади ҳозирги ва келгуси авлодни тамакининг нафақат соғлиқ учун салбий жиҳатларидан, балки ижтимоий, экологик ва иқтисодий талофатларнинг вайронкор оқибатларидан ҳимоя қилишга қаратилган. Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти маълумотига кўра, ҳар йили тамаки истеъмоли оқибатида 6 миллионга яқин киши ҳаётдан кўз юмади ва агар унга қарши курашга киришмасак, бу кўрсаткич йилига 8 миллиондан ошади.

Тамаки чекиш ҳамма зарарли одатлар орасида энг кўп тарқалганидир. Инсоннинг замонавий ҳаёт тарзида, кашандалик кўпгина сурункали касалликларни келтириб чиқарувчи, иш қобилиятини пасайтирувчи, ногиронликни ва ўлимнинг ёшариб бораётганлигига сабаб бўлувчи хавфли омилларнинг асосийларидан бири бўлиб бормоқда. Бутунжаҳон Соғлиқни сақлаш ташкилотининг баённомаларига асосан, жаҳонда бир йил давомида 5 миллион киши тамаки чекиш билан боғлиқ бўлган касалликлар туфайли оламдан кўз юмади. Чекувчининг умри чекмайдиганларга қараганда, кунига бир дона сигарет чекканида ҳам ўртача 5-8 йилга қисқароқ экан, суткасига 2 пачка сигарета чекувчи кашандаларда умрининг қисқариши 10 йилдан ошади.

Бу — сигарет ҳар олти сонияда бир одамнинг умрига зомин бўлмоқда дегани. Бугун дунёда тамаки чекувчилар сони 1,6 миллиардга яқинлашган. Бу муаммога қарши курашишнинг энг самарали йўли соғлом ҳаёт кечиришни танлашдир.

Мутахассислар фикрича, соғлом турмуш тарзини яратишда аввало тамаки маҳсулотлари истеъмолига чек қўйиш зарур. Ундаги никотин моддаси инсон саломатлиги учун хавфли бўлиб, юрак, қон-томир, нафас аъзолари касалликларини келтириб чиқариши, организмда хавфли ўсмалар пайдо қилиш эҳтимоли кучли. Улар орасида ҳомиладор аёллар, гўдаклар, болалар, ўсмирлар ва ёшлар ҳаммадан кўп жабр кўрмоқда.

Семинарда мутасаддилар шу бошқа мавзуга оид  маълумот ва тушунчалар берилди.

Р.Нурниязов,

Нукус ҳарбий судининг судья ёрдамчиси 

Оилавий зўравонликлар учун қонун олдида жавобгарлик кучайтирилди

Оилавий – маиший зўравонлик муаммоси жамиятимизда учрайдиган энг кўп муаммолардан бири ҳисобланади.

Сўнгги пайтларда ижтимоий тармоқлар ва ОАВ орқали ёритилаётган оилавий зўравонлик бўйича турли резонанс ҳолатларга гувоҳ бўлмоқдамиз. Бунга жавобан, мамлакатимизда хотин-қизлар ва болалар ҳуқуқлари, эркинликлари ҳамда қонуний манфаатларини тазйиқ ва зўравонликдан ишончли ҳимоя қилишнинг институционал ҳамда ҳуқуқий асосларини тубдан такомиллаштиришга, болалар орасида назоратсизликнинг ва улар томонидан ҳуқуқбузарликлар содир этилишининг олдини олишга, шунингдек ногиронлиги бўлган болаларни ҳамда ота-она қарамоғидан маҳрум бўлган болаларни давлат томонидан қўллаб-қувватлашга қаратилган кенг кўламли ишлар амалга оширилмоқда.

Ўсиб келаётган авлоднинг равнақига, камол топишига эътиборнинг давлат сиёсати даражасига кўтарилиши, шубҳасиз, ҳар жиҳатдан таҳсинга лойиқ. Зеро, бугунги тез ўзгараётган замонда халқаро ҳамжамият ва тараққий топган мамлакатлар қаторига кўтарилиш учун ҳаракат қилаётган жамият, биринчи навбатда, бугунги униб-ўсиб келаётган фарзандларининг ҳар томонлама баркамол авлод бўлиб ҳаётга кириб боришини ўзи учун энг улуғ, керак бўлса, энг муқаддас мақсад, деб билади.

Ўзбекистон Республикасининг 2023 йил 11 апрелдаги “Хотин-қизлар ва болалар ҳуқуқлари, эркинликлари ҳамда қонуний манфаатларни ишончли ҳимоя қилиш тизими янада такомиллаштрилиши муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгариш ва қўшимчлар киритиш тўғрисида” ги 829-сонли Қонуни билан Маъмурий ҳуқуқбузарлик тўғрисидаги кодексга ва Жиноят Кодексига ўзгаришг ва қўшимчалар киртилди.

Унга кўра, Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги Кодекси 592-моддаси билан тўлдирилиб, унга кўра, Хотинига (эрига), собиқ хотинига (собиқ эрига), бир рўзғор асосида биргаликда яшаётган шахсга ёки умумий фарзандга эга бўлган шахсга нисбатан содир этилган мулк, таълим олиш, соғлиқни сақлаш ва (ёки) меҳнатга оид ҳуқуқни амалга оширишга тўсқинлик қилиш, мол-мулкига ва шахсий ашёларига қасддан шикаст етказиш, худди шунингдек ушбу шахслар соғлиғининг ёмонлашувига олиб келган тарзда уларнинг шаъни ва қадр-қимматини таҳқирлаш, уларни, қўрқитиш, яқин қариндошларидан ажратиб қўйиш, башарти жиноят аломатлари, шунингдек ушбу Кодексда назарда тутилган бошқа ҳуқуқбузарликлар аломатлари мавжуд бўлмаса маъмурий жавобгарликка тортилишига ва бундай ҳуқуқбузарликлар учун базавий ҳисоблаш миқдорининг ўн бараваридан йигирма бараваригача миқдорда жарима солишга ёки ўн суткагача муддатга маъмурий қамоққа олиш жазоси тайинлади.

Шунингдек Жиноят Кодекси 126-1-моддаси билан тўлдирилиб, унга кўра яъни Хотинига (эрига), собиқ хотинига (собиқ эрига), бир рўзғор асосида биргаликда яшаётган шахсга ёки умумий фарзандга эга бўлган шахсга нисбатан содир этилган мулк, таълим олиш, соғлиқни сақлаш ва (ёки) меҳнатга оид ҳуқуқини амалга оширишга тўсқинлик қилиш, мол-мулкига ва шахсий ашёларига қасддан шикаст етказиш, худди шунингдек ушбу шахслар соғлиғининг ёмонлашувига олиб келган тарзда уларнинг шаъни ва қадр-қимматини таҳқирлаш, уларни қўрқитиш, яқин қариндошларидан ажратиб қўйиш, шундай ҳаракатлар учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, шунингдек башарти бошқа жиноят аломатлари мавжуд бўлмаса жиноий жавобгарликка тортилиши белгиланди.

Хулоса сифатида шуни айтиш мумкинки, оилавий зўравонлик жуда кенг ва комплекс муаммо ҳисобланиб, худди шундай кенг ва комплекс ечимни талаб қилувчи иллатдир. Юқорида келтирилган маълумотлардан келиб чиққан ҳолда, ушбу иллатнинг пайдо бўлиш сабабларининг чуқур тадқиқ қилиниши, унинг ечими бўйича давлат томонидан қонунга киритилаётган ўзгаришлар ўз самарасини беришидан умидвормиз.

Раъно Камалова,
Жиноят ишлари бўйича Беруний туман суди раиси

Даъво ариза қисман қаноатлантирилди

Бердақ номидаги Қорақалпоқ Давлат университетининг Юридика факультетидаги «Суд зали»да Беруний туманлараро иқтисодий судининг раиси Р.Қурбанбаевнинг раислигида, судья ёрдамчиси Р.Юсупованинг котиблигида, даъвогар вакили Т.Қ, жавобгар раҳбар Ш.Х.ларнинг иштирокида, даъвогар «А К» масъулияти чекланган жамиятининг жавобгар «B M» масъулияти чекланган жамиятидан Молиявий ёрдам кўрсатиш шартномаси бўйича қарздорликни ундириш тўғрисидаги даъво аризаси кўриб чиқилди.

Суд мажлисида даъвогар вакили даъво талабини қўллаб-қувватлаб, даъво аризани тўлиқ қаноатлантиришни сўради.

Жавобгар жамият раҳбари даъво талабларини тан олишини билдириб, пеня миқдорини камайтириб беришни сўради.

Суд ишдаги ҳужжатларни ўрганиб чиқиб, тарафларнинг тушунтиришларини тинглаб, даъво аризани қисман қаноатлантиришни маъқул топди.

Р.Қурбанбаев,  

Беруний тумалараро иктисодий суди раиси 

Фирибгарга 3 йил муддатга ахлоқ тузатиш ишлари жазоси тайинланди

Бердақ номидаги Қорақалпоқ Давлат университети ҳуқуқшунослик факультетида ташкил этилган махсус ўқув суд залида Ўзбекистон Республикаси Жиноят Кодексининг 25,168-моддаси 2-қисми “а” банди ва 28,211-моддаси 1-қисми билан айбланувчи А.Ю-га оид жиноят иши жиноят ишлари бўйича Нукус туман суди раиси А.Сейтанов томонидан очиқ сайёр суд мажлисида кўриб чиқилди.

Судланувчи А.Ю. фирибгарлик, яъни алдаш йўли билан ўзганинг анча миқдордаги мулкини қўлга киритиш мақсадида, ўзининг танишлари орқали фуқаро М.Т-ни Миллий Гвардия тизимига 4000 АҚШ доллари эвазига, ишга киритишни ваъда қилиб, шундан 2000 АҚШ долларини 02.03.2023 йили Нукус шаҳри, А.Пушкин кўчаси бўйида жойлашган “Туронбанк” банк шаҳобчаси ёнида фирибгарлик йўли билан олган вақтида ушланган ва кимёвий ишлов берилган пуллар ашёвий далил тариқасида олинган.

Судланувчи М.Ю. ўзининг юқоридаги ҳаракатлари билан Ўзбекистон Республикаси Жиноят Кодексининг 25,168-моддаси 2-қисми “а” бандида кўрсатилган жиноятни қасддан содир қилган. Шунингдек, судланувчи М.Ю. ўзганинг мулкини фирибгарлик йўли билан қўлга киритишни ўз олдига мақсад қилиб қўйиб, мулкий наф кўриш мақсадида фуқаро М.Т-ни алдаш йўли билан, Миллий гвардияда ишловчи танишлари орқали 4000 АҚШ доллари эвазига ишга киритишни ваъда қилиб, уни давлат органининг мансабдор шахсига пора беришни далолат қилиб, қонунга хилоф эканлигини билан туриб, пора беришга қизиқтириб, 02.03.2023 йил Нукус шаҳри, А.Пушкин кўчаси бўйида жойлашган “Туронбанк” банк шаҳобчаси ёнида фирибгарлик йўли билан 2000 АҚШ долларини олган вақтида ушланган ва кимёвий ишлов берилган пуллар ашёвий далил тариқасида олинган.

Судланувчи М.Ю Жиноят кодексининг 25,168-моддаси 2-қисми “а” банди ва 28,211-моддаси 1-қисмида назарда тутилган жиноятларни содир қилганликда айбдор топилиб, 1 (бир) йил муддатга ташкилий бошқарув ва моддий жавобгарлик юклатилган лавозимларда ишлаш ҳуқуқидан маҳрум қилинди ва иш ҳақининг 10 фоизини давлат даромади ҳисобига ушлаб қолган ҳолда 3 (уч) йил муддатга ахлоқ тузатиш ишлари жазоси тайинланди.

Шундан сўнг Жиноят ишлари бўйича Нукус туман судининг раиси А.Сейтанов талабаларга сайёр суднинг мазмун-моҳияти, кутилган самараси ҳақида тушунтириб, бугунги суд мажлиси, унда кўрилган иш, бундан чиқадиган хулосалар ҳақида гапирди. Талабаларнинг фикрини сўраб, барчани суҳбатга тортди. Шунингдек, «Фуқаролар ўртасида ҳуқуқбузарликлар профилактикаси, жиноятчиликка қарши курашиш, шунингдек, аҳолини ҳуқуқий саводхонлигини ошириш» мавзуларида давра суҳбати ўтказилди.

А.Сейтанов,
Жиноят ишлари бўйича Нукус туман судининг раиси

Устозларга эҳтиром кўрсатиш, уларни ёд этиш муқаддас бурч

Устоз … ҳаёт тушунчаси пайдо бўлганидан буён яшаб келаётган сиймо. Шу боис, азал-азалдан устоз-мураббийларга бўлган ишонч, ҳурмат-иззат ўзгача. Устоз деганда, ҳар қайси инсон кўнглида чуқур ҳурмат-эҳтиром ва чексиз миннатдорлик туйғулари, шу билан бирга, ҳеч қандай бойлик билан ўлчаб ва адо қилиб бўлмайдиган қарздорлик ҳисси пайдо бўлади.

Нукус ҳарбий суди фахрийси нафақадаги устоз Қдирниязова Сарибике Досбергеновна ҳам бугунги кунда шогирдлари ардоғидаги ана шундай нуроний онахонлардан.

9 май-Хотира ва қадрлаш куни муносабати билан Нукус ҳарбий судининг ходимлари жумладан девонхона мудири Д.Аллашов, судья ёрдамчиси Р.Нурниязов ва иш юритувчи Я.Сарсенбаевлар Сарибике аянинг хонадонида бўлиб,  файзли дастурхон атрофида мазмунли суҳбат уюштирилди.

Устозлар барҳаёт, уларнинг шогирдлари, қолдирган илму маърифатлари сабаб эзгу ишлари доимо бардавомдир. Шу сабабдан ҳам, устозларга эҳтиром кўрсатиш, уларни ёд этиш муқаддас бурч ҳисобланади.

Дамир Аллашов, 

Нукус ҳарбий судининг девонхона мудири

СУД ФАХРИЙСИ 80 ЁШДА

#Қутлов

Суд тизимида узоқ йиллар самарали меҳнат қилган фахрий-судья, “Суд фахрийси” кўкрак нишони соҳиби Кожаназаров Алланияз Султамуратович жорий йилнинг 3 май куни муборак 80 ёшни қарши олди.

Алланияз Кожаназаров 1975-1995 йилларда Тахиатош шаҳар, Қонликўл ва Ходжейли туман судларида раис, Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди раисининг биринчи ўринбосари лавозимларида меҳнат қилиб қонун устворлигини таъминланишида муносиб ҳисса қўшган.

Қорақалпоғистон Республикасининг суд фахрийларидан Арзыбийке Жанибекова, Жамила Хощанова, Бағдагул Бегжанова ҳамда Қорақалпоғистон Республикаси суди судьяси Саодат Қайпназарова, жиноят ишлари бўйича Нукус шаҳар суди раиси Шарапат Шамамбетов, судья Махмуд Байниязовлар фахрий-судьянинг хонадонида бўлиб, Ўзбекистон суд тизими фахрийларини ижтимоий қўллаб-қувватлаш жамоатчилик Маркази раиснинг табрик хати ўқиб эшиттишди ва устозларини муборак ёши билан табриклаб узоқ умр ва мустаҳкам соғлик тилади.

Саодат Қайпназарова,

Қорақалпоғистон Республикаси суди судьяси 

Уйини фоҳишахонага айлантирган қарияга ҳукм ўқилди

Ҳақиқий ҳаёт эллик-олтмиш ёшдан кейин бошланади. Бу ёшда одам чинакамига пишиб етилади, бошқалар ўрнак олса арзигулик хислатларга эга бўлади, бировларга сабоқ бўладиган нарсаларни тушуниб етади. Албатта, ўзининг панду-насиҳатлари билан фарзандлари, невараларига тўғри йўл кўрсатиб, уйнинг фариштаси бўлиб тўрини тўлдириб ўтиради.

Аммо, Шамил ота (исмлар ўзгартилган) 65 ёшни қоралаган бўлсада, қарилик гаштини сўриб, барчага ўрнак кўрсатиш ўрнига энг жирканч ишга қўл уради. Яъни ўз уйини ўзгаларнинг шахфоний эҳтиёжларини қондириш учун фоҳишахонага айлантиради. Оиласидан ажралиб, ичкиликка муккасидан кетган Шамил энди осонгина енгил йўл билан пул топиш илинжига тушади. Нима қилса эдики, пул уйига ўз оёғи билан оқиб келаверса…

Қария бунинг йўлини ҳам топти, ҳайхотдек хонадонда битта ўзи турса, унга “қўй бу ишни қилма” дейдиган “хўжаси” йўқ бўлса… Бир неча марта кўчадаги “севишганлар”га уйидан жой бериб, уларга пули эвазига “ғамхўрлик” қилиб жинсий алоқа қилишлари учун шароит яратиб беради.

2022 йилнинг 25 июль куни соат 17:30 ларда навбатдаги ошиқ-мошиқлар 1991 йилда туғилган “С” ва 1994 йилда туғилган “И”лар висол илинжида Шамилнинг уйига келиб “ота севган қизим бор эди, у билан келиб сизнинг уйингизда бир кеча қолсак бўладими, бунинг эвазига сизни рози қиламан” деб, келишиб кетади.
2022 йил 25 июль куни соат 23:00 ларда “С” ва “И”лар қариянинг уйига келади, “ота биз келдик, севган қизим билан уйингизда жинсий алоқада бўламиз, тунаймиз” деган «И» нинг сўзларига қария майли тушакни ўзларинг солиб олинглар деб, уларга хонани кўрсатиб 100 000 сўм пулни олиб ўз хонасига кириб кетади. Ошиқлар кирган хонада курпача солинган, ҳатто баклашкада сув ҳам тайёр қилиб қўйилганди.

Қўнғирот тумани “Қаратал” маҳалласида яшовчи  Шамилнинг бундай қилмишлари узоққа бормади. Шу куннинг ўзида унинг жинояти ҳуқуқ тартибот органлари вакиллари томонидан холис гувоҳлар иштирокида фош этилиб, Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 131-статьяси 2-қисмида кўрсатилган жиноятни содир этганликда айбланиб, иши судта кўрилди.

Жиноят ишлари бўйича Қўнғирот туман суди томонидан 65 ёшни қаршилиган қария Шамилнинг иши очиқ суд мажлисида кўриб чиқилди.

Судта Шамилнинг қилган қилмишидан астоидил пушайман эканлиги, унинг оқибатларини тушуниб кетганлиги, пенсия ёшидалиги, ёлғизлиги, жаримани тўлай олмаслиги ҳисобга олиниб, суд ҳукми билан унга бир йил озодликни чеклаш жазоси тайинланди.

Даўлетбай Разов,
Қорақалпоғистон Республикаси суди судьяси

Жариймани камайтириш қимматга тушди  

Бўлажак юристлар иштирокидаги навбатдаги очиқ сайёр суд мажлисида жиноят ишлари бўйича Амударё суди раиси А.Сафаровнинг бошчилигида  Ўзбекистон Республикаси Жиноят Кодексининг 168-моддаси 3-қисми “б” бандида кўрсатилган жиноятни содир этганликда айбланган “Б” исмли шахснинг жиноят иши кўриб чиқилди.

1991 йилда Амударё туманида тўғилган, миллати ўзбек, маълумоти ўрта, ишсиз, муқаддам судланмаган “Б” исмли шахс 2022 йил 27 декабрь куни ўз яшаш уйи ёнида фуқаро “К” га  2022 йилнинг ноябрь ойида Ўзбекистон Республикаси маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 128-³-моддаси 3-қисми билан қўлланилган 2.700.000 сўм маъмурий жаримасини йўл ҳаракати хавфсизлиги хизматида ишловчи танишлари орқали 30 фоиз чегирмаси билан камайтириб тўлаб беришини айтиб, алдаш йўли билан ундан  1.900.000 сўм пулларини олиб, ушбу пулларни ўз эҳтиёжлари учун ишлатиб юборган.

Бундан ташқари, “Б” исмли шахс 2023 йил январь ойи охирларида Манғит шаҳри Бердах кўчаси бўйида фуқаро “С” ва унинг қариндоши “Қ”га  2023 йил январь ойида Ўзбекистон Республикаси маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 135-моддаси 2-қисми билан қўлланилган 3.000.000 сўм маъмурий жаримасиниҳам ўз танишлари орқали  30 фоиз чегирмаси билан камайтириб тўлаб беришини айтиб, алдаш йўли билан ундан 1.770.000 сўм пулларини олиб, ушбу пулларни ўз эҳтиёжлари учун ишлатиб юборган.

Суд мажлисида судланувчи “Б”  айбига тўлиқ иқрор бўлиб, ҳақиқатида ўзининг йўл ҳаракати хавфсизлиги хизматида ишловчи танишлари йўқ эканлиги, пулларни онаси касал бўлганлиги учун униг дориларига ишлатиб юборганлиги, жабрланувчиларга пулларини қайтариб берганлиги ҳақида кўрсатув берди.

Суд судланувчининг айби, айбига тўлиқ иқрор бўлиб берган кўрсатувидан ташқари, жабрланувчиларнинг ва гувоҳларнинг кўрсатувлари билан, шунингдек, воқеа жойини кўздан кечириш баённомалари билан тасдиқланади.

Суд судланувчига жазо тайинлаганда, унинг айбига иқрор эканлиги, қилмишидан пушаймон эканлиги, келтирилган зарарни ихтиёрий қоплаганлиги жазосини енгиллаштирувчи ҳолатлар деб, оғирлаштирувчи ҳолатлар эса йўқ деб, унга айбланаётган модда санкцияси доирасида ахлоқ тузатиш ишлари жазосини тайинлашни, қамоқда сақланган 7 кунини ахлоқ тузатиш ишлари жазосидан чегиришни, ҳукм қонуний кучга кирганидан сўнг унга нисбатан қўлланилган эҳтиёт чорасини бекор қилишни, жабрланувчиларга етказилган зарарлар тўлиқ қопланганлигини инобатга олишни лозим топади.

Ўзбекистон Республикаси Жиноят процессуаль кодексининг 454-457, 462, 463, 465, 468, 471-473, 476-моддаларига амал қилиб, суд ҳукм қилди. “Б” Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг  168-моддаси 3-қисми “б” банди билан айбли  деб топилсин ва унга ушбу модда билан ҳар ойлик иш ҳақисининг 10% даромадини давлат фойдасига ушлаб қолган ҳолда 2 (икки) йил аҳлоқ тузатиш ишлари жазоси тайинлансин.

“Б” нинг 22.03.2023 йилдан 28.03.2023 йилга қадар қамоқда сақланган 7 куни Жиноят кодексининг  62-моддаси тартибида ахлоқ тузатиш ишлари жазосининг 21 кунига тенглаштирилиб, жазосидан чегирилсин ва ўташ учун 1 йил 11 ой 9 куни қолдирилсин.

“Б” га тайинланган аҳлоқ тузатиш ишлари жазосининг ижроси устидан назорат қилиш Амударё тумани ИИО пробация гуруҳига юклатилсин.

Ахлоқ тузатиш ишлари жазоси пробация гуруҳи белгилаб берган жойда ўтаттирилсин ва жазо муддати корхона, муассаса, ташкилотларда иш бошлаган кундан бошлаб ҳисоблансин.

Жабрланувчиларга етказилган зарар қопланганлиги инобатга олинсин.

Ҳукмдан норози тарафлар ҳукм эълон қилинган кундан эътиборан
йигирма сутка ичида, судланувчи ва жабрланувчилар эса ҳукм кўчирмасини олган кундан эътиборан шу муддат ичида жиноят ишлари бўйича Амударё туман суди орқали апелляция тартибида Қорақалпоғистон Республикаси судига шикоят бериши, прокурор протест билдириши мумкин.

Асқар Сафаров,

жиноят ишлари бўйича Амударё туман суди раиси